Σεμινάριο
«Λαουτοειδή: συνοδεία και τροπικότητα»
με τη Θεοδώρα Αθανασίου
Τα μουσικά ιδιώματα της Ανατολικής Μεσογείου, όπου περιλαμβάνονται και οι παραδόσεις του ευρύτερου ελλαδικού χώρου, χαρακτηρίζονται από την πλούσια μελωδική τους ανάπτυξη. Η μελέτη των κλιμάκων-«τρόπων» όπου κινούνται οι μελωδικές γραμμές αποτελεί θεμελιώδη γνώση και προϋπόθεση για όποιον θέλει να προσεγγίσει το όποιο σχετικό ρεπερτόριο. Παράλληλα, σε όλες τις ελληνικές μουσικές παραδόσεις, είναι βασική η παρουσία των «λαουτοειδών» (ταμπουράδες, λαούτα, ούτια, κιθάρες, μπουζούκια κ.λπ.) ως όργανα όχι μόνο μελωδικά αλλά και αρμονικής και ρυθμικής συνοδείας.
Το σεμινάριο, που θα λειτουργήσει με τη μορφή μουσικής ομάδας, στοχεύει να μελετήσει και να αναδείξει αυτή τη «συνοδεία» ως αναπόσπαστο μέρος της μουσικής πράξης στις παραδόσεις του ελλαδικού χώρου και της Εγγύς Ανατολής.
Με αφετηρία επιλεγμένα κομμάτια ρεπερτορίου θα μελετηθούν οι εξής θεματικές:
- Ο ρόλος του κάθε οργάνου στα μουσικά σύνολα.
- Η ερμηνεία των «τρόπων» της μελωδικής γραμμής και η σύνδεση του μονο-φωνικού (μακάμ) με τον ομο-φωνικό τρόπο σκέψης (αρμονία).
- Η μετάβαση από τον ρυθμικό ισοκράτη στην κατασκευή συγχορδιών-συνηχήσεων χωρίς ΙΙΙ βαθμίδα, αλλοιωμένων.
- Ο ρόλος των ανεστραμμένων συγχορδιών και η κατασκευή ενδιαφέρουσας «μπασο-γραμμής».
- Εναλλαγή σόλο μελωδίας και συνοδείας: πού πόσο, πότε και πώς αφήνουμε το ρυθμικό-αρμονικό παίξιμο για να παίξουμε τη μελωδία.
- Βασικά ρυθμικά μοτίβα, κατασκευή ρυθμικών παραλλαγών και αρμονική συμπεριφορά: τι συγχορδίες βάζουμε, πού και πότε στο μουσικό κείμενο.
Για την έρευνα και εκπαιδευτική δράση του σεμιναρίου θα χρησιμοποιηθούν επιλεγμένα κομμάτια τόσο από την ανώνυμη δημιουργία (δημοτικό τραγούδι από τα νησιά και τα παράλια της Μ. Ασίας), όσο και από την επώνυμη δισκογραφία (Σμυρνιοί συνθέτες του ρεμπέτικου, ηχογραφήσεις των αρχών του αιώνα στις ΗΠΑ κ.ά.)
Επίπεδο: Στο σεμινάριο μπορούν να συμμετάσχουν μουσικοί οποιουδήποτε οργάνου, που ενδιαφέρονται να έρθουν σε επαφή με τον ρόλο της συνοδείας σε μια ορχήστρα. Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να έχουν ένα βασικό επίπεδο δεξιότητας στο όργανό τους. Η ικανότητα ανάγνωσης μουσικού κειμένου είναι επιθυμητή αλλά όχι απαραίτητη.
Εισηγήτρια: Θεοδώρα Αθανασίου
Διάρκεια: Μάρτιος 2020, 3 τρίωρες συναντήσεις
Ημερομηνίες: Σάββατο 17 & 24 Οκτωβρίου 2020, ώρα 12:00-15:00
Συνολικό κόστος: 40 €. Ειδική τιμή για τους μαθητές του ΚΕΜΦΑ 30 €
Η δήλωση συμμετοχής είναι απαραίτητη μέχρι τις 16/10/2020,
στο τηλέφωνο 210-3231164 (καθημερινές 16:00-21:00)
ή με e-mail στο filoi.laikon.organon@gmail.com.
Η Θεοδώρα Αθανασίου έχει γεννηθεί στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών. Στην ηλικία των 6 ετών άρχισε να ασχολείται ως αυτοδίδακτη με το μπουζούκι και αργότερα με τη λαϊκή κιθάρα και τον μπαγλαμά, συμμετέχοντας σε σχολικές ορχήστρες. Στα 19 της χρόνια άρχισε να εργάζεται επαγγελματικά κυρίως ως κιθαρίστρια, ενώ τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ασχολείται συστηματικά με τη μελέτη των μουσικών τρόπων (μακάμ) της Ανατολής στο πολίτικο λαούτο και το τοξωτό ταμπούρ. Έχει ολοκληρώσει τον πενταετή κύκλο σπουδών στο Τμήμα Ελληνικής Μουσικής και )ργάνων του Δημοτικού Ωδείου Πατρών (2003-8), με δασκάλους τους Χρίστο Τσιαμούλη και Ευγένιο Βούλγαρη. Από το 2004 ως σήμερα έχει παρακολουθήσει σεμινάρια για την τεχνική και το ρεπερτόριο του πολίτικου λαούτου με τον Περικλή Παπαπετρόπουλο (2005), καθώς και για άλλες μουσικές παραδόσεις της Ανατολής: αφγανικό ραμπάμπ, με τον Κhaled Arman (2004) και πέρσικο ραντίφ, με τον Darius Talai (2006), στο μουσικό εργαστήρι Λαβύρινθος. Έχει επίσης παρακολουθήσει σεμινάριο για την τεχνική και το ρεπερτόριο του τοξωτού ταμπουρά (yaili tanbur), με τον Ευγένιο Βούλγαρη (Μουσικό Χωριό, Αγ. Λαυρέντης, Πήλιο-2007). Έχει κάνει μαθήματα λόγου και σωματικής εκπαίδευσης της φωνής με τη σκηνοθέτιδα Μαρία Πανούτσου (Θέατρο Τομή, 2006) κι έχει παίξει σε θεατρικές παραστάσεις ως μουσικός και performer. Σπουδάζει κλασσική κιθάρα με τον Γ. Κούτρα. Είναι κάτοχος του ειδικού πτυχίου Αρμονίας (Τονικό Ωδείο, 2017) ενώ φοιτά στη Β’ τάξη της Αντίστιξης στα ανώτερα θεωρητικά της ευρωπαϊκής μουσικής με δάσκαλο τον Κώστα Δημουλέα. Είναι διπλωματούχος της Βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής με καθηγητή τον Αθανάσιο Παϊβανά (Ελληνικό Ωδείο, 2013). Εδώ και δώδεκα χρόνια παραδίδει συστηματικά μαθήματα και σεμινάρια τεχνικής, ρεπερτορίου και θεωρητικών για τη λαϊκή κιθάρα, το πολίτικο λαούτο και τα τρίχορδα, καθώς και τα θεωρητικά της Ανατολικής Μουσικής, με επίκεντρο κυρίως το ρεπερτόριο της Ανατολικής Μεσογείου. Από το 2009 έως σήμερα, έχει συστήσει, σε συνεργασία με αξιόλογους νέους καλλιτέχνες, πολυάριθμα μουσικά σχήματα με ενεργή παρουσία κι ευρεία αποδοχή εντός κι εκτός Ελλάδας.
Κέντρο Ελληνικής Μουσικής “Φοίβος Ανωγειανάκης”
Ευριπίδου 18 & Αιόλου, 3ος όροφος
τηλ.: 210-3231164
e-mail: filoi.laikon.organon@gmail.com
facebook: www.facebook.com/kemanogianakis/
